Bazı insanlar dünyaya sadece müzisyen, şair ya da yazar olarak gelmez; onlar, kendi çağlarının ruhunu taşıyan, zamanın ötesinde yankılanan seslerdir. Leonard Cohen de onlardan biriydi. Kimi onun müziğini melankolik, kimi şiirlerini karanlık bulurdu. Oysa o, yalnızca gerçeği söylüyordu. Gerçekse neşeyi de, hüznü de içinde barındırır.

Cohen’in sözlerinde hep bir kabulleniş, bir olgunluk vardı. Yağmurun yağacağını beklemekle vakit kaybetmezdi, çünkü zaten ıslanmış olduğunu bilirdi. İşte tam da bu yüzden onun sesi, yalnızca acıya değil, hayatın bütününe eşlik eden bir rehberdi. Neşe ve hüzün arasında bir denge kurabilmiş, dünyanın çarpıklıklarını, aşkın tutarsızlığını, insanın sonsuz yalnızlığını büyük bir zarafetle anlatabilmişti.

Belki de onu özel yapan şey, hepimizin içinde var olan o derin çatlağı göstermekten çekinmemesiydi. “Her şeyde bir çatlak vardır, ışık içeri böyle girer.” dediğinde, aslında bize kusurlarımızla, yaralarımızla da güzel olduğumuzu anlatıyordu. Şarkılarında bir tür sessiz direniş vardı; hayata karşı değil, onun içindeki anlamı kaybetmeye karşı bir direniş.

İnsan, Cohen’in şarkılarını dinlerken yalnızlığını daha çok hisseder ama bu yalnızlık korkutucu değildir. Bilakis, bir dost gibi gelir yanınıza oturur ve size, “Bak, yalnız değilsin” der. “Suzanne”, “Hallelujah” ya da “Famous Blue Raincoat” gibi şarkıları dinlerken, dünya biraz daha katlanılır bir yer olur.

Cohen’in neşesi, sıradan bir kahkaha değildi. O, gözleriyle gülen insanlardan biriydi. Hayatı acısıyla ve tatlısıyla kabul eden, hüzünle barışık bir bilgenin gülümsemesi… Karamsarlık içinde boğulmaktansa, ıslanmayı göze alan bir adamın bilgeliğiydi bu. O yüzden, geride bıraktıkları yalnızca güzel şarkılar değil; aynı zamanda yaşama karşı geliştirilmiş, derin bir bakış açısıydı.

Bugün hala onun sesi, mırıldandığı şarkılar, fısıldadığı şiirler yaşamaya devam ediyor. Çünkü Cohen, yalnızca bir sanatçı değildi. O, dünyaya “Her şeyin içinde güzellik vardır, yeter ki bakmayı bil” diyebilen nadir insanlardan biriydi.

Leonard Cohen anısına… Okan Bent Önok