TRAFİK IŞIKLARININ RENGİNİN SEBEBİ
Trafik ışığı kullanımı sistemi , daha önce demiryollarında kullanılan sistem baz alınarak uygulanmaya başlanmıştır.
Demiryolu ışık sisteminde; kırmızı ‘kan’ rengi olduğu için ölümü ve tehlikeyi çağrıştırdığından ”dur” sinyali olarak kullanılmıştır.
1830’lu yıllarda ”ikaz” ışığının rengi yeşil, ”geç” işareti ise beyazdır. Bir süre sonra beyaz ışık sıradan sokak lambalarının ışığıyla karışıp, ”dur” sinyali için konulan kırmızı mercekler yerlerinden düşünce; ışık beyaz görünüp ”geç” sinyali vermeye başlayınca kazaların önü alınamaz oldu.
Demiryolları, sinyal renklerini bir süre sonra netleştirdi. Kırmızı ”dur”, yeşil ”geç” ,sarı ”ikaz”.
Otoyollarda ilk trafik uygulaması; 1868’de Londra’da gerçekleştirildi. Gazla yakılan ve bir eksen etrafında döndürülen kırmızı ve yeşil lambalar bir yıl sonra patlamaya başladı. Kendilerini çeviren polisleri yaraladı. Uygulama bu sebeple kaldırılmak zorunda kaldı.
Fakat yollarda otomobil ve araç sayısı hızla artıyordu. Kazaların önünü alabilmek için bir düzen kurulmak zorundaydı.
Sonunda Abd’deki Cleveland’da; ilkokul mezunu olan, otomobil sahibi ilk siyahi olan Garrett Morgan, ilk elektrikli ve otomatik trafik lambası sistemini geliştirdi. 1914 yılında denemelere başlayan Morgan, sistemin patentini 1923’te aldı. 1963 yılında ölmeden hemen önce patentini 40.000 dolara General Electric’e satmıştır.
Morgan’ın trafik sinyal sistemi; T şeklinde bir direk üzerinde kırmızı ve yeşil iki lambadan oluşuyordu. Sarı sonradan eklenmiştir.
Bilhan Akkaya