Uykuya dalmaya başladığınız anda aniiden..

Günün yorgunluğunu atmak için yatağınıza uzanırsınız. Yavaş yavaş uykuya dalmaya başladığınız sırada aniden şok edici bir düşüş hissi yaşarsınız. Bu ani ve sarsıntılı vücut hareketi, “hipnik sarsıntı” veya “hipnik seğirme” olarak adlandırılmaktadır. Normalde, rastlantısal yaşanan bir uykuya dalma hareketidir. Çoğu durumda normal ve doğal bir fenomen olmasına rağmen hipnik sarsıntı, oldukça rahatsız edici ve hatta korkutucu bir deneyim olabilir.

Uyurken Düşer Gibi Olup Sıçramak Nasıl Gerçekleşir? Kimi uzmanlar hipnik sarsıntıyı, uyku ile uyanıklık arasındaki savaştan kaçıp kurtulan hareketler olarak özetlerken; bazıları, vahşi hayvanlardan korunmak için ağaçların dallarında uyuyan primat atalarımızdan, genetik yoluyla bize geçen bir içgüdü olduğu şeklinde açıklamalar yapmaktadır. Uyanıkken boşluğa düşme hissi bile bize yabancı iken primat atalarımızı hatırlayabilmek mümkün değildir. Bilimsel olarak açıklandığında şu aşamalarla karşılaşıyoruz:

Uykuda bedenleriniz felç olur ve dış dünyadaki olaylardan habersiz olursunuz. Ama kas kontrolünüz bir şalter gibi birdenbire inmez. Beynin, gelen impulsları ayıran, bütün duyusal ve motor merkezler arasında bağlantılar kurup, veri iletişimini koordine eden nöron ve lif ağı olan “retiküler harekete geçirici sistem” olarak adlandırılan alanı, nefes alma gibi temel işlevlerimizi kontrol ederken, bize bir uyarı alıp almadığımızı söyler. Uykunun başlatılmasında ise hipotalamusta yer alan ventrolateral preoptik çekirdek rol alır. Uykuya daldığınızda, retiküler aktivasyon sistemi vücudunuzun kontrolünü serbest bırakırken, venterolateral preoptik çekirdek görevi üstlenir. Bu süreç, dimerli elektrik anahtarının, ışığı yavaş yavaş kısması gibidir; ancak her zaman düzgün çalışmaz. Bazen artan uyandırıcı enerjinizin rastgele patlamaları, net olmayan nedenlerden dolayı sarsıntılı hareketler biçiminde ortaya çıkar.

Uyku evrelerinin incelenmesi sırasında tespit edilen hızlı göz hareketlerinden anlaşıldığı üzere, bunların rüya gören beyninizle hiçbir ilgisi yoktur. Hipnik Sarsıntının Olası Nedenleri Nelerdir? **Hipnik sarsıntı motor aktiviteleriniz ile ilgili olduğundan, motor sisteminizi gece aktif tutacak herhangi bir şey bu deneyimi yaşama olasılığını artıracaktır.** Bazı küçük önlemler alarak rahatsızlık hissinden kurtulmayı deneyebilirsiniz.

1. Uyarıcılar Gün boyu aldığınız tein, kafein ve benzeri uyarıcılar uykuya geç dalmanıza neden olacaktır. Özellikle akşam saatlerinde,

**kafein ve tein içeren içecek tüketimini azaltmanız hipnik sarsıntı yaşamamanız açısından fayda sağlayacaktır.**

2. Ağır egzersizler Gün içinde bedeninizi zorlayan ağır işler yapmanız veya spor antremanında kendinizi zorlamanız, hipnik sarsıntı yaşama ihtimalini güçlendirir. 3. Yoğun stres İçinde bulunduğunuz dönemde boşanma, ölüm, iş kaybı gibi ağır bir kayıp veya sizi sıkıntı içinde bırakan çekişmelerden dolayı ortaya çıkan yoğun stres durumu varsa boşluğa düşme hissinin uykunuza eşlik etmesine çokça rastlanır.

Neden kabus görüyoruz?

Rüyaların bir kısmının kabus şeklinde görüldüğünü söyleyen Psikiyatrist Prof. Dr. M. Kerem Doksat, kabus görme sebeplerini anlattı.

Rüyaların bir kısmı kabus şeklindedir ve genellikle ölmüş kişiler, kişinin tanımadığı birtakım mahlûklar olarak görülebilir.

KABUS GÖRMENİN SEBEPLERİ

1. Kaygı ve stresin etkisi

Genellikle travmatik bir olay sonucunda ortaya çıkan kaygı ve stres, kabus görmenin temel nedenlerindendir. Önemli bir ameliyat veya hastalık, sevilen birinin kaybı, kötü bir kazada kurban veya tanık olmak kabus görmenize neden olabilir. Fakat kabusun nedeni sadece travmatik olaylar değildir. İşle alakalı veya ekonomik kaygılar, boşanma ya da taşınma gibi büyük yaşam değişiklikleri, kısaca gündelik kaygılar da kabus nedeni olabilir.

2. Acı ve baharatlı yemekler

Neyi ne zaman yediğimizin gördüğümüz rüyalar üzerinde büyük etkisi var. Acı ve baharatlı yemekler vücut sıcaklığını ve metabolizma faaliyetlerini artırarak uykuda rahatsız olmanıza sebep olabilir. Bu aynı zamanda yatma vaktinden kısa bir süre önce yemek yiyenlerin genelde kabus görmelerinin de nedenidir.

3. Yiyeceklerdeki yağ oranı

Kesin olmamakla birlikte, araştırmalar gösteriyor ki gün içinde ne kadar yağ oranı yüksek yiyecek tüketilirse, kötü rüya görme olasılığı da o kadar artıyor. Daha çok organik besinlere ağırlık verenler, gün boyu abur cubur tüketenlere oranla daha seyrek kabus görüyorlar.

4. Alkol kullanmak

Alkol, kısa vadede, uykuya daldırmakta etkili olsa da, erkenden uyanmaya sebep olduğu için zararlıdır. Fazla alkol tüketimi, kabus görmenin sebeplerinden biridir. Aynı zamanda, kabuslar, alkolü bırakan bünyelerde de sıklıkla görülmektedir.

5. İlaç almak

Antidepresan, yatıştırıcı ve uyuşturucu gibi kimi ilaçlar, yan etki olarak kabusa sebep olabilir.

6. Hastalıklar

Grip gibi ateşli hastalıklar, bazen kabuslara sebep olabilir. Uykuda nefesin kesilmesi ya da çok uyumak gibi diğer uyku bozuklukları da kabus görme sıklığını artırır.

Kötü rüyalar veya kabuslar, belirli ölçüde olduğu sürece normal karşılanırken, uzmanlar, şiddet ve sertlik içeren rüyaların sıklıkla görülmesi halinde, bir terapiste danışılması gerekliliğini savunuyorlar. Ancak, tatlı uykular için yapılabilecek ilk adım, bu altı faktörü ortadan kaldırmaya çalışmaktır.